Tekst: AUDI AG - Zdjęcia: AUDI AG - Czas czytania: 5 min – 05/06/2023
Dźwięk jest stałym towarzyszem naszego życia, niemal wszechobecnym w naszej codzienności. Objawia się pod różnymi postaciami. Czasem jest to delikatny szelest wiatru w koronach drzew, kiedy indziej radosny gwar miasta. Może to być deszcz cicho bębniący o szybę w swoim własnym rytmie, jak również połączenie entuzjastycznych oklasków i śpiewów kibiców na stadionie. Dźwięk może wyzwalać emocje i przywoływać wspomnienia. Stanowi również istotną cechę rozpoznawczą. Jest to szczególnie prawdziwe w przypadku naszej mobilności.
W tej dziedzinie specjalizują się dwaj inżynierowie dźwięku Audi – Rudolf Halbmeir i Stephan Gsell. Mają nie tylko niesamowicie dobry słuch, ale również ogromne doświadczenie. Inżynier dźwięku Rudolf Halbmeir zajmuje się brzmieniem pojazdów od prawie dwóch dekad. Elektromobilność zmieniła jego spojrzenie na tą dziedzinę.
– W ciągu pierwszych dziewięciu lat pracy w Audi zajmowałem się głównie wyciszaniem samochodów z silnikami spalinowymi – opowiada. – W pewnym momencie mój szef zapytał mnie, czy nie byłbym zainteresowany tworzeniem dźwięków dla modeli z napędem elektrycznym. Prawie pięć lat temu do zespołu dołączył Stephan Gsell. Początkowo również on miał pracować nad tym, by pojazdy były cichsze – potem pojawił się pierwszy model hybrydowy Audi i jego rola uległa zmianie.
Dziś obaj odpowiedzialni są za nadanie modelom Audi e-tron sygnatury akustycznej. Pod uwagę należy wziąć wymogi prawne, ale także indywidualny charakter pojazdu. Nie jest to łatwe zadanie. – Musimy spełnić wiele wymagań. Komfort odgrywa dużą rolę, a niektóre dźwięki mogą brzmieć świetnie, ale nie pasować do danego pojazdu – podkreśla Rudolf Halbmeir. Źródła inspiracji na drodze do osiągnięcia idealnego brzmienia Audi są nieograniczone.
Rudolf Halbmeir
Inżynier dźwięku Rudolf Halbmeir zajmuje się brzmieniem pojazdów Audi od prawie dwóch dekad.
Inżynier dźwięku Rudolf Halbmeir zajmuje się brzmieniem pojazdów Audi od prawie dwóch dekad.
– Dźwięk samochodu można porównać do muzyki. Równolegle z melodią potrzebuje on czegoś w rodzaju motywu przewodniego – chwytliwej melodii, która służy jako element rozpoznawczy. Aby odnaleźć podstawę brzmienia Audi e-tron GT quattro*, próbowałem najróżniejszych dźwięków – od skrzypiec, przez gitarę elektryczną, po didgeridoo, instrument dęty z Australii. Nic z tego jednak nie pasowało – wspomina Rudolf Halbmeir. – Zacząłem więc eksperymentować z przedmiotami codziennego użytku. W końcu znalazłem to, czego szukałem. Umieściłem wentylator na jednym końcu cylindrycznego przedmiotu przed otworem i słuchałem dźwięków z drugiego końca. To był bardzo wyjątkowy, głęboki, dudniący dźwięk – od razu wiedziałem, że znalazłem dobrą bazę.
Znalezienie takiej bazy jest istotnym pierwszym krokiem w opracowaniu brzmienia pojazdu, ale wymaga stopniowania: niskie częstotliwości dają wrażenie spokojnej mocy, średnie – sportowego ducha i zwinności. Wysokie częstotliwości zapewniają pewien blask i dobrze pasują do krajobrazu dźwiękowego pojazdu elektrycznego.
Dopracowanie najdrobniejszych szczegółów to zadanie inżynierów, które realizowane jest zarówno w laboratorium dźwiękowym Audi, jak i na komputerze w biurze. Używa się w tym celu specjalnie opracowanego programu, który ma wiele wspólnego z komercyjnym sprzętem do tworzenia muzyki. – Gdy zaczęliśmy pracować nad opracowaniem brzmienia dla elektrycznych modeli Audi, niestety okazało się, że na rynku nie ma odpowiedniego oprogramowania do użytku komercyjnego. Dlatego bez wahania stworzyliśmy własne – mówi Stephan Gsell.
Dzięki temu rozwiązaniu technicznemu Halbmeir i Gsell mogli coraz bardziej rozwijać strukturę częstotliwości. Ostatecznie udało się uzyskać precyzyjnie dobraną próbkę 32 dźwięków, a wśród nich m.in. przerobione dźwięki syntezatorów, odgłosy podobne do dźwięków wkrętarki akumulatorowej czy nagrania łopat modelu helikoptera. Oczywiście plastikowa rura również weszła do repertuaru – nawet w kilku wariantach. – Nasze brzmienie jest zawsze tworzone na nowo za pomocą algorytmu, który na różne sposoby miesza i waży poszczególne dźwięki. Nawet jeśli istnieją podobieństwa do utworów muzycznych, są też różnice – na przykład brak podziału na początek, środek i koniec – wyjaśnia Gsell. – To jest dźwięk o charakterze ciągłym. Audi e-tron GT quattro* musi brzmieć dobrze w każdej sytuacji na drodze. Jego dźwięk musi być oczywiście i potężny, i interesujący.
Stephan Gsell
Stephan Gsell w Audi jest również odpowiedzialny za uzupełnienie wrażeń z jazdy o optymalne doznania akustyczne.
Stephan Gsell w Audi jest również odpowiedzialny za uzupełnienie wrażeń z jazdy o optymalne doznania akustyczne.
Zgodnie z wymogami prawnymi Audi e-tron GT quattro* wyposażone jest w zgodny z przepisami akustyczny system ostrzegania pojazdu (AVAS). Jest on obowiązkowy w Unii Europejskiej i Chinach przy prędkościach do 20 km/h, a w Stanach Zjednoczonych – do 32 km/h. System ma za zadanie ostrzegać przed przekroczeniem prędkości w ruchu miejskim. Trzeba zadbać o to, by piesi mogli usłyszeć dźwięk samochodu. Spektrum brzmienia Audi e-tron GT quattro* wykracza jednak daleko poza regulacje AVAS.
Dźwięk z zewnątrz odtwarzany jest przez głośnik umieszczony z przodu pojazdu. Opcjonalny pakiet dźwiękowy e-tron uwzględnia kolejny głośnik z tyłu i dwa głośniki wewnętrzne w drzwiach tylnych. – Celowo nie naśladowaliśmy silnika spalinowego ani statku kosmicznego z filmów science-fiction. Brzmienie Audi e-tron GT quattro* jest sportowe – jednocześnie donośne i wysokiej jakości. Brzmi czysto - aczkolwiek różnorodnie. Łączy znane wzorce dźwiękowe z nowymi, futurystycznymi elementami – Rudolf Halbmeir w taki sposób opisuje brzmienie Gran Turismo®.
Dźwięki wewnętrzne i zewnętrzne kontroluje moduł sterujący. W zależności od takich czynników, jak prędkość jazdy czy położenie pedału gazu, obie jednostki sterujące nieustannie miksują brzmienie Audi e-tron GT quattro*. Dostosowanie do sytuacji na drodze odbywa się w czasie rzeczywistym. Swoją rolę odgrywają również tryby jazdy: charakterystykę dźwięku można regulować w kilku etapach za pomocą seryjnego systemu dynamiki jazdy Audi drive select. Dostępne są trzy opcje do wyboru – wydajność, komfort i dynamika. Kierowca może dostosować brzmienie napędzanego wyłącznie elektrycznie Gran Turismo® do własnych preferencji.
W trybie maksymalnej wydajności brzmienie ograniczone jest do dźwięku ostrzegawczego AVAS. W opcji komfortowej włącza się również tylny głośnik zewnętrzny, który sprawia, że dźwięk z zewnątrz jest jeszcze pełniejszy. Pozostaje on aktywny do prędkości ponad 200 km/h. W trybie dynamicznym dźwięk zewnętrzny staje się głośniejszy, a dodatkowo włączany jest dźwięk wewnętrzny. Audi e-tron GT quattro* jest więc pierwszym modelem Audi z napędem elektrycznym, w którym wrażenia słuchowe można dostosować do indywidualnych preferencji – od ciszy napędu elektrycznego po niezwykły dźwiękowy pejzaż. Zarówno opcje dźwiękowe, jak i możliwości personalizacji Audi są niezwykle szerokie.
